Hành trình 08 năm của Ngân hàng sữa mẹ đầu tiên ở Việt Nam tại Bệnh viện Phụ sản – Nhi Đà Nẵng

Thứ sáu - 21/02/2025 21:49
Y tế Việt Nam - 70 năm làm theo lời Bác là hành trình đầy tự hào, ghi dấu những nỗ lực không ngừng của ngành y tế trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Hòa chung nhịp đập hân hoan của cả nước, Y tế Đà Nẵng đã trải qua một chặng đường phát triển mạnh mẽ trong 50 năm qua, trong đó không thể không nói đến đóng góp của chuyên ngành Sản - Nhi. Một trong những đóng góp lớn cho ngành ở tầm cỡ quốc gia và quốc tế là góp phần thiết lập, vận hành và nhân rộng mạng lưới Ngân hàng Sữa mẹ (NHSM) tại Việt Nam.
Ngân hàng sữa mẹ - Món quà kỳ diệu cho bà mẹ và trẻ em
Nuôi con bằng sữa mẹ là giải pháp quan trọng nhất trong phòng ngừa bệnh tật dẫn đến tử vong ở bà mẹ và trẻ em. Tuy vậy, vẫn còn nhiều trẻ kém may mắn không được tiếp cận sữa mẹ ruột ngay trong những ngày đầu đời vì mẹ mất sau khi sinh, mẹ bệnh nặng cần nằm hồi sức tích cực, mẹ đang dùng các thuốc điều trị ung thư có ảnh hưởng đến sữa mẹ, mẹ quá suy nhược sau sinh không thể vắt, hút sữa hoặc cho con bú đều đặn,… NHSM được thiết lập nhằm tuyển chọn bà mẹ hiến tặng, thu nhận sữa, sau đó xử lý, sàng lọc, phân phối sữa mẹ chất lượng và an toàn đến các trẻ có nhu cầu.

 
Ngân hàng sữa mẹ

Kể từ khi NHSM đầu tiên trên thế giới ra đời tại Áo năm 1909, cho đến nay đã có khoảng 750 NHSM từ 70 quốc gia trên thế giới. NHSM đầu tiên ở Việt Nam khai trương tại Đà Nẵng vào tháng 02 năm 2017 là kết quả của sự hợp tác hoàn hảo giữa Sở Y tế TP. Đà Nẵng, Bệnh viện Phụ sản - Nhi Đà Nẵng với các đối tác Alive & Thrive và PATH, cũng như được sự đồng ý và hỗ trợ của Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế.
NHSM được vận hành theo 03 nhóm hoạt động chính, đầu tiên là vận động các bà mẹ từ 18 tuổi, khỏe mạnh hiến tặng sữa đúng cách. Sau đó, sữa hiến tặng được xử lý tại NHSM theo quy trình nghiêm ngặt, được xét nghiệm vi sinh trên mẫu sữa trước và sau thanh trùng để loại bỏ sữa không đạt yêu cầu. Cuối cùng, sữa đạt chất lượng sau xử lý, đảm bảo an toàn cho trẻ sẽ được đưa vào trữ, chia sữa và phân phối đến trẻ có nhu cầu tại các đơn vị hậu sản và nhi sơ sinh.
Sự ra đời của NHSM đã góp phần quan trọng trong việc đảm bảo mọi trẻ sinh ra đều được nuôi bằng sữa mẹ, đặc biệt là trẻ sơ sinh dễ bị tổn thương, giúp trẻ có sức khỏe tối ưu.
Những kết quả đáng ghi nhận
Sau 8 năm hoạt động (từ tháng 02/2017 đến tháng 01/2025), NHSM Đà Nẵng đã nhận được sữa hiến tặng từ 714 bà mẹ, trong đó có 384 bà mẹ hiến tặng từ bệnh viện và 330 bà mẹ từ cộng đồng. Tổng số lượng sữa hiến tặng đạt gần 15.700 lít với 86% sữa đạt chất lượng vi sinh trước và sau thanh trùng. Số sữa được hiến tặng từ các bà mẹ đã giúp cho hơn 44.000 trẻ được nhận sữa mẹ thanh trùng chất lượng, góp phần không nhỏ trong việc cải thiện sức khỏe trẻ sơ sinh.
Ngân hàng sữa mẹ

Nghiên cứu tại Bệnh Viện Phụ sản - Nhi Đà Nẵng cũng cho thấy, NHSM đã góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của sữa mẹ và tăng tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn tại thời điểm ra viện của trẻ sơ sinh lên trên 97% so với dưới 60% trước khi NHSM ra đời. Sử dụng sữa mẹ thanh trùng góp phần vào cải thiện tỷ lệ bệnh tật và tử vong, cũng như giảm thời gian và chi phí điều trị tại khoa Sơ sinh.
NHSM Đà Nẵng hoạt động xuyên suốt đại dịch COVID-19, không gián đoạn trong việc cung cấp sữa mẹ cho trẻ sơ sinh non yếu, bệnh lý cho cả Bệnh viện Phụ sản-Nhi Đà Nẵng và trẻ sinh ra từ bà mẹ mắc COVID-19 tại Bệnh viện Dã chiến Hòa Vang.
Nhân rộng mạng lưới NHSM tại Việt Nam và hỗ trợ đồng nghiệp quốc tế
Từ kinh nghiệm hoạt động, NHSM Đà Nẵng và Alive & Thrive cũng chuyển giao kinh nghiệm và kỹ thuật cho các đồng nghiệp trong nước và quốc tế như Myanmar, Lào và Indonesia, đóng góp tích cực vào mạng lưới NHSM khu vực Đông Nam Á. Các cán bộ y tế khoa Sơ sinh và NHSM Đà Nẵng là nguồn chuyên gia chủ chốt trong việc nhân rộng mô hình NHSM ở Việt Nam với việc ra đời các NHSM tại Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Sản-Nhi Quảng Ninh, Bệnh viện Nhi Trung ương và 3 NHSM vệ tinh.
Các đơn vị vệ tinh chỉ tham gia hoạt động vận động hiến tặng, thu nhận sữa thô từ các bà mẹ và nhận sữa hiến tặng thanh trùng từ NHSM để phân phối cho trẻ sơ sinh có nhu cầu. Hiện nay, NHSM Đà Nẵng đang cung cấp sữa thanh trùng cho 02 NHSM vệ tinh tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Nam (thành lập từ tháng 07/2020) và tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị (thành lập từ tháng 07/2024); giúp cho hơn 8.200 trẻ được nhận sữa mẹ hiến tặng thanh trùng chất lượng tại 02 tỉnh này.
NHSM Đà Nẵng cũng đã góp phần xây dựng và hoàn thiện nội dung của Hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật thiết lập và vận hành Ngân hàng sữa mẹ, được ban hành theo Quyết định số 2394/QĐ-BYT ngày 14/5/2021 của Bộ Y tế cũng như hướng dẫn của Đông Nam Á về tiêu chuẩn tối thiểu cho NHSM. Đà Nẵng hiện đang tham gia xây dựng Hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới về NHSM. Bên cạnh đó, NHSM Đà Nẵng cũng đóng góp vào dữ liệu toàn cầu về hoạt động NHSM với 10 bài báo quốc tế đã được xuất bản trên các tạp chí uy tín.
NHSM ra đời tại Đà Nẵng đã góp phần vào hành trình dinh dưỡng hoàn hảo cho trẻ em trong giai đoạn đầu đời. Đây không chỉ là nơi để cung cấp sữa mẹ hiến tặng thanh trùng cho trẻ non yếu, bệnh lý mà còn là biểu tượng tuyệt vời cho tính nhân văn, là sự chọn lựa tối ưu cho sức khỏe bà mẹ và trẻ em của người dân Đà Nẵng. Nhận thức đúng đắn và sự chung tay của cộng đồng chính là nền tảng vững chắc để thúc đẩy, nâng cao hơn nữa tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ với mục tiêu tăng cường sức khỏe của phụ nữ, của trẻ em và của tất cả chúng ta. NHSM Đà Nẵng như một bông hoa rực rỡ, vươn mình trong rừng hoa khoe sắc nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam - Ngành Y tế làm theo lời Bác và Y tế Đà Nẵng - 50 năm một chặng đường phát triển./.
PGS.TS.BS. Trần Thị Hoàng và các cộng sự
Bệnh viện Phụ Sản - Nhi Đà Nẵng
 

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây