Đảm bảo công tác y tế phục vụ Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tại thành phố Đà Nẵng Sở Y tế thành phố Đà Nẵng phản hồi cử tri về thiếu thuốc và tình trạng ghép giường điều trị CDC Đà Nẵng tổ chức hội nghị tập huấn chuyên đề về đạo đức công vụ, phòng, chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm chống lãng phí Hòa Vang tổ chức chạy xe tuyên truyền hưởng ứng ngày ASEAN phòng chống sốt xuất huyết lần thứ 15 Hưởng ứng ngày Vi chất dinh dưỡng (01 - 02/6/2025): Vi chất dinh dưỡng và biện pháp phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng

Ma túy - Mối nguy hiện hữu dưới những hình hài mới

Thứ năm - 12/06/2025 23:01

Ma túy không phải là câu chuyện mới trong xã hội hiện đại, song những năm gần đây, mối nguy từ các loại ma túy thế hệ mới đang ngày càng trở nên phức tạp và khó lường hơn. Không còn đơn thuần là những chất gây nghiện truyền thống như heroin, thuốc phiện hay cần sa, ma túy ngày nay đã khoác lên mình những “vỏ bọc” tinh vi hơn, dễ đánh lừa người sử dụng, đặc biệt là giới trẻ.

Trước đây, các loại ma túy truyền thống thường tồn tại ở dạng bột, nhựa hoặc viên nén, người sử dụng cần tiếp cận qua các đường dây mua bán ngầm và dễ bị nhận diện. Những chất này chủ yếu gây nghiện thể chất, dẫn đến lệ thuộc nặng nề và các hậu quả sức khỏe lâu dài như suy giảm chức năng hô hấp, gan, tim mạch, và nguy cơ tử vong cao. Việc nhận diện và kiểm soát các loại ma túy truyền thống dù khó khăn nhưng đã có những biện pháp pháp lý và y tế tương đối rõ ràng.
Tuy nhiên, xu hướng sử dụng ma túy đang dịch chuyển mạnh mẽ sang các loại ma túy tổng hợp và ma túy thế hệ mới. Đây là nhóm chất kích thích thần kinh trung ương, gây biến đổi cảm xúc, hành vi và nhận thức của người dùng. Điểm nguy hiểm nhất của các loại ma túy mới là độc tính cao và hình thức ngụy trang đa dạng. Thời gian gần đây, cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện các loại ma túy mới được pha chế dưới dạng "nước vui", trà sữa, bánh kẹo, thuốc lá điện tử hay thậm chí là tẩm ướp trong thực phẩm, đồ uống. Những sản phẩm này có mẫu mã bắt mắt, mùi vị thơm ngon và dễ tiếp cận, khiến nhiều người trẻ tò mò và thử nghiệm mà không ý thức được mình đang sử dụng chất ma túy.

Một loại ma túy được ngụy trang dưới vỏ bọc nước giải khát

Không ít trường hợp các bạn trẻ do thiếu hiểu biết đã trở thành nạn nhân của các loại ma túy mới chỉ sau vài lần sử dụng. Ma túy tổng hợp như ketamine, MDMA (thuốc lắc), cần sa điện tử, NPS (chất hướng thần mới) có thể gây ra các rối loạn tâm thần cấp tính. Người sử dụng rơi vào trạng thái "ngáo đá", hoang tưởng, kích động mạnh, mất khả năng kiểm soát hành vi, dẫn đến các hành động nguy hiểm cho bản thân và cộng đồng. Đáng lo ngại hơn, các rối loạn tâm thần này nếu không được can thiệp kịp thời có thể để lại di chứng nặng nề, làm giảm khả năng học tập, lao động và hòa nhập xã hội.
Một thách thức lớn hiện nay là tốc độ lan truyền nhanh của các loại ma túy mới thông qua mạng xã hội và mua bán trực tuyến. Chúng được quảng cáo như "đồ uống vui vẻ", "kẹo bay", "nước party", "tinh dầu thư giãn"... khiến nhiều bạn trẻ nhầm tưởng đó là sản phẩm hợp pháp. Việc quản lý các loại chất này cũng gặp nhiều khó khăn vì công thức hóa học liên tục bị thay đổi, khiến các cơ quan chức năng khó phát hiện và cập nhật danh mục kiểm soát. Thêm vào đó, tâm lý chủ quan, thích thử nghiệm cái mới của một bộ phận giới trẻ cũng góp phần gia tăng nguy cơ.
Để phòng ngừa nguy cơ này, giới trẻ cần trang bị kỹ năng nhận biết và nói không với mọi hình thức sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc. Cần đặc biệt cảnh giác khi được người lạ mời sử dụng nước uống, bánh kẹo, tinh dầu vape tại các quán bar, karaoke, tiệc tùng. Đừng vì tò mò mà đánh đổi sức khỏe và tương lai của mình.
- Không sử dụng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc, không có nhãn mác, không được kiểm định an toàn.
- Cảnh giác với các loại nước uống, kẹo, thực phẩm có màu sắc lạ, mùi thơm bất thường, được giới thiệu là "mới", "vui", "sảng khoái".
- Tuyên truyền cho bạn bè, người thân biết về các thủ đoạn ngụy trang của ma túy mới.
- Nếu thấy người có biểu hiện bất thường sau khi sử dụng thực phẩm/đồ uống như kích động, ảo giác, run rẩy, mất kiểm soát... cần đưa đến cơ sở y tế ngay.
Ma túy thế hệ mới đang tấn công âm thầm, lợi dụng sự thiếu hiểu biết và tính hiếu kỳ của giới trẻ. Mỗi bạn trẻ hãy tỉnh táo, không để bị cuốn vào vòng xoáy nguy hiểm này. Gia đình, nhà trường và cộng đồng cần tăng cường giáo dục, giúp các em nhận diện rõ hiểm họa ma túy ẩn mình trong các món đồ tưởng chừng vô hại./.

Anh Thư