Hạn chế tối đa ngộ độc thực phẩm dịp Tết Bính Ngọ và Lễ hội Xuân 2026 Thêm 2 nhóm được BHYT chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh từ 1/1/2026 Kịp thời lan tỏa Nghị quyết của Chính phủ về việc tặng quà nhân dịp chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và Tết Nguyên đán Bính Ngọ CDC Đà Nẵng tổ chức Hội nghị giao ban công tác truyền thông giáo dục sức khỏe năm 2025 Đà Nẵng tổ chức lễ Mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số và Kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2025

Mang thai ở lứa tuổi vị thành niên

Thứ ba - 30/12/2025 00:09
Vị thành niên là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ em thành người trưởng thành. Ở giai đoạn này các em có đặc điểm tâm sinh lý đặc thù như thích thử nghiệm, thích khám phá năng lực bản thân, mở rộng mối quan hệ mới.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các bạn đang đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe sinh sản và tình dục, như: quan hệ tình dục sớm, không an toàn, mang thai ngoài ý muốn, và nguy cơ nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục.Việc thiếu hiểu biết, thiếu kỹ năng, và khó tiếp cận thông tin đáng tin cậy cùng dịch vụ tư vấn chính là những rào cản khiến vấn đề này trở nên trầm trọng hơn. Đặc biệt thiếu tiếp cận với các nguồn thông tin tin cậy cũng như các dịch vụ tư vấn dự phòng và hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục là những nguyên nhân khiến vấn đề chăm sóc sức khỏe sinh sản của vị thành niên càng trở nên trầm trọng hơn.
 
Mang thai và tránh thai

Mang thai và tránh thai cho lứa tuổi vị thành niên là một trong những nội dung mà trẻ vị thành niên cần hiểu biết đầy đủ để dự phòng hậu quả đáng tiếc, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần không những hiện tại mà còn lâu dài trong tương lai.
1. Mang thai là gì?
Mang thai là một hành trình kỳ diệu, là thời kỳ quan trọng để chuẩn bị chào đón một sinh linh bé nhỏ ra đời. Đó là thiên chức tuyệt vời của người phụ nữ và là quy luật tự nhiên để duy trì nòi giống.
Để mang thai được chúng ta phải có sự thụ thai vậy thụ thai là gì?
 Sự thụ thai nói chung là quá trình giao tử đực kết hợp với giao tử cái (ở người là tinh trùng kết hợp với trứng/noãn) để tạo ra 1 cá thể mới của loài.
2. Điều kiện để thụ thai là gì?
Dấu hiệu nhận biết có thai

3. Dấu hiệu nhận biết có thai
- Dấu hiệu sớm: Chậm kinh; buồn nôn; vú căng tức; thay đổi khẩu vị/thói quen ăn uống; đi tiểu nhiều hơn bình thường…
- Dấu hiệu muộn: Bụng to dần; vú to dần với quầng vú thẫm màu; cảm nhận thai cử động.
4. Nguy cơ của việc mang thai ở tuổi vị thành niên
* Nếu tiếp tục giữ thai và sinh con
-  Nguy cơ sức khỏe: Tử vong mẹ cao do bệnh lý thai kỳ; tăng can thiệp thủ thuật/phẫu thuật khi sinh. Tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 1 tuổi cao hơn so với trẻ sinh ra từ bà mẹ trưởng thành.
- Nguy cơ xã hội/tâm lý: Gián đoạn việc học hành, khó khăn kinh tế, dễ gặp khủng hoảng tâm lý do chưa sẵn sàng làm mẹ.
* Nếu quyết định phá thai
- Hậu quả nguy hiểm: Vị thành niên thường phát hiện thai muộn, dẫn đến phá thai muộn và các biến chứng nguy hiểm như chảy máu nhiều, nhiễm khuẩn, rách tử cung, thậm chí tử vong.
- Lựa chọn sai lầm: Do tâm lý e ngại, các bạn có thể tìm đến các cơ sở phá thai bất hợp pháp ("phá thai chui"), gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn như tổn thương đường sinh dục, nhiễm khuẩn…
- Di chứng tâm lý: Những ảnh hưởng tâm lý sau phá thai có thể nặng nề và kéo dài.
5. Một số quan niệm sai lầm về mang thai
5.1. Bạn gái chưa có kinh nguyệt, nếu quan hệ tình dục thì không có thai?
* Giải thích: Trước khi bạn gái có kinh lần đầu, có thể đã có trứng rụng, nếu quan hệ tình dục vẫn có thể có thai.
5.2. Bạn gái không thể có thai nếu được rửa bộ phận sinh dục ngay sau khi quan hệ tình dục?
* Giải thích: Dù có rửa bộ phận sinh dục ngay và sau khi quan hệ tình dục thì vẫn còn tinh trùng trong âm  đạo và tử cung, do vậy bạn gái vẫn có thể mang thai.
5.3. Bạn gái không thể có thai nếu bạn trai xuất tinh ngoài âm đạo?
* Giải thích: Trước khi bạn trai xuất tinh, đã có một số tinh trùng theo tinh dịch vào âm đạo nên bạn gái vẫn có khả năng mang thai. Ngay cả ở người trưởng thành, đã có kinh nghiệm thực hiện xuất tinh ngoài âm đạo thì đây cũng là phương pháp có tỷ lệ thất bại cao, ít được khuyến khích.
5.4.  Quan hệ tình dục chỉ 1 lần thì không có thai?
* Giải thích: Chỉ cần 01 lần duy nhất, quan hệ tình dục đúng thời kỳ rụng trứng thì bạn gái vẫn có thể có thai. Hơn nữa, rụng trứng có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn dự kiến (tính theo chu kỳ kinh) do nhiều yếu tố tác động (xúc cảm, hưng phấn…).
5.5.  Quan hệ tình dục khi hành kinh thì không có thai?
* Giải thích: Ở một số trường hợp hiếm gặp, trứng vẫn rụng trong giai đoạn còn kinh nguyệt (tùy thuộc vào kỳ kinh dài hay ngắn và các yếu tố tác động khác). Kể cả trứng rụng sau ngày đó thì vẫn có khả năng thụ thai vì tinh trùng có thể sống tới 5 ngày trong âm đạo.
Mặt khác, không khuyến khích quan hệ tình dục trong giai đoạn hành kinh vì gia tăng nguy cơ viêm nhiễm đường sinh dục, kể cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
6. Các biện pháp tránh thai thích hợp với vị thành niên

6.1. Tình dục không xâm nhập
- Chỉ thực hiện các hành vi tình dục không có sự tiếp xúc giữa dương vật và âm đạo như ôm hôn, vuốt ve, thủ dâm…
- Tuy nhiên, ở tuổi vị thành niên, việc thực hiện các hành vi tình dục không xâm nhập có thể dẫn đến hưng phấn cao độ, không làm chủ được cảm xúc, làm nảy sinh ham muốn thực hiện hành vi tình dục có xâm nhập. Cần hạn chế thực hiện cũng như rèn luyện kỹ năng kiểm soát cảm xúc để không vượt quá ranh giới an toàn.
6.2. Bao cao su
- Bao cao su nam giống như một chiếc túi, bao phủ toàn bộ dương vật để tạo thành một rào cản, ngăn chặn tinh trùng xâm nhập vào âm đạo. Tương tự, bao cao su nữ được đặt bao trùm vùng âm hộ-âm đạo- cổ tử cung.
- Để tránh thất bại khi dùng bao cao su ở cả 2 giới, bạn trẻ cần học cách sử dụng bao cao su đúng cách.
- Bao cao su là biện pháp tránh thai được khuyến khích với vị thành niên, vừa tránh thai và phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục khi sử dụng đúng cách.
 
Bao cao su

6.3. Uống thuốc tránh thai hàng ngày
- Có hai loại vỉ; Vỉ 21 viên và vỉ 28 viên: Đều bắt đầu uống thừ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, cho đến khi hết vỉ thuốc.
- Trong tuần đầu uống thuốc nên sử dụng bao cao su hoặc không giao hợp.
- Ưu điểm: Khả năng tránh thai cao, có thể giúp giảm đau bụng kinh, giảm mụn trứng cá…
- Nhược điểm:
+ Phải uống thuốc vào một thời điểm nhất định trong ngày, nếu quên là giảm tác dụng của thuốc.
+ Không phòng được các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Uống thuốc tránh thai khẩn cấp

6.4. Uống thuốc tránh thai khẩn cấp
- Có tác dụng ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình rụng trứng, giúp ngăn chặn việc làm tổ của trứng đã thụ tinh.
- Ưu điểm: Khả năng tránh thai cao nếu uống thuốc sớm, ngay sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
- Nhược điểm: Có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn như: rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, cương ngực… và cũng không phòng tránh được các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Với các phương pháp vừa kể trên, vị thành niên cần được thầy thuốc tư vấn trước khi bắt đầu sử dụng để đạt hiểu quả tránh thai cao, tránh những hiểu nhầm đáng tiếc khi dùng thuốc tránh thai mà vẫn có thai ngoài ý muốn.
Lời nhắn nhủ cuối cùng: Tuổi vị thành niên là lứa tuổi của nhiều ước mơ và hoài bão tốt đẹp trong tương lai. Mang thai ở tuổi vị thành niên có nhiều hậu quả kể cả khi quyết định giữ thai, sinh con cũng như khi phá bỏ thai. Các em cần tìm hiểu đầy đủ thông tin, rèn luyện kỹ năng kiểm soát cảm xúc và ra quyết định, thực hành các hành vi có lợi cho sức khỏe vì chính bản thân mình.
Mọi vướng mắc liên hệ: Khoa Sức khỏe sinh sản, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Đà Nẵng. Điện thoại: 02363890413, Email: cssksscdcdng@gmail.com      
Nguồn tham khảo: Tài liệu hướng dẫn truyền thông trực tiếp về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên của Bộ Y tế - Cục BM-TE./.
                                                                  KHOA SỨC KHOẺ SINH SẢN           
 Tags: trẻ em, quan hệ, thành niên, sinh lý, giai đoạn, trưởng thành, năng lực, chuyển tiếp, khám phá

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin cũ hơn

Bản đồ dịch tễ bệnh sốt xuất huyết
Số ĐIỆN THOẠI
Tổng đài tư vấn
VIDEO truyền thông
Tài liệu truyền thông GDSK
© Bản quyền thuộc về TRUNG TÂM KIỂM SOÁT BỆNH TẬT THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG. 
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây