TRUNG TM KIỂM SOT BỆNH TẬT THNH PHỐ Đ NẴNG
DA NANG CENTER FOR DISEASE CONTROL
Sinh viên Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật và Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông Việt Hàn chung tay dự phòng lây nhiễm HIV và tự xét nghiệm HIV Online
Đà Nẵng tiếp nhận 45 máy sốc điện tự động, khởi động giai đoạn mở rộng mạng lưới cấp cứu ngoại viện theo Đề án của Bộ Y tế
Đoàn bác sĩ Đà Nẵng khám bệnh miễn phí tại nước bạn Lào
Hội thảo Nâng cao năng lực Truyền thông tuyến tỉnh năm 2025
Tập đoàn Vingroup bàn giao 15 xe cấp cứu hiện đại cho Trung tâm cấp cứu Đà Nẵng
Cảnh báo sản phẩm tăng cân chứa Corticoid ở trẻ em: Tăng cân ảo, hệ lụy thật
Hiện nay, nỗi lo con biếng ăn, chậm lớn đã vô hình chung tạo ra áp lực lớn đối với các bậc cha mẹ. Với mong muốn con mình "hay ăn chóng lớn," nhiều phụ huynh sẵn sàng đầu tư vào bất kỳ loại thuốc nào được mách bảo là giúp trẻ ăn ngon, phát triển nhanh, nhưng lại quên mất những tác hại không ngờ từ chúng.
Thực tế, nhiều sản phẩm tăng cân được quảng cáo như “đông y gia truyền”, “vitamin ăn ngon”, “thảo dược tăng cân” nhưng lại không rõ nguồn gốc. Nguy hiểm hơn, một số trong đó còn bị phát hiện pha trộn corticoid là một hoạt chất tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu sử dụng không đúng cách.
Vì sao trẻ tăng cân nhanh khi dùng sản phẩm chứa Corticoid?
Corticoid là thuốc có tác dụng chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch. Đây là thuốc dùng để chống viêm, giảm đau, trị các bệnh xương khớp, các bệnh tự miễn, các bệnh dị ứng ngoài da và hệ hô hấp (biểu hiện là hen suyễn nặng), bệnh suy tuyến thượng thận. Khi dùng các sản phẩm chứa Corticoid, trẻ sẽ tăng cân nhanh do:
- Tăng cảm giác thèm ăn: Corticoid bắt chước hóc môn cortisol tự nhiên trong cơ thể. Nó liên kết với phần não bộ kiểm soát cơn đói, từ đó kích thích sự thèm ăn ở trẻ.
- Giữ nước và muối: Corticoid làm thay đổi sự cân bằng điện giải và nước trong cơ thể. Nó khiến thận tăng cường giữ natri và nước, đồng thời tăng thải kali. Sự mất cân bằng này dẫn đến hiện tượng sưng phù ở mặt (tạo ra khuôn mặt trăng tròn), bàn tay và bàn chân.
- Thay đổi nơi dự trữ chất béo: Corticoid làm cho chất béo tập trung tại các vùng không mong muốn của cơ thể như mặt, bụng, và lưng (bướu trâu).
Nói cách khác, sự tăng cân ở trẻ mà phụ huynh nhìn thấy là do giữ nước và rối loạn chuyển hóa mỡ.
Tác hại khôn lường của các sản phẩm tăng cân có chứa Corticoid
- Hội chứng Cushing: Tình trạng này xuất hiện khi trẻ dùng corticoid kéo dài, với các biểu hiện đặc trưng như tăng cân nhanh, mặt trăng tròn, gù trâu, teo cơ, yếu cơ, rạn da, và rậm lông. Hội chứng Cushing còn kéo theo tăng huyết áp, tăng đường huyết, loãng xương và rối loạn kinh nguyệt ở trẻ gái.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng: Với đặc tính ức chế miễn dịch, corticoid làm tăng nhạy cảm với các nhiễm trùng, làm trầm trọng thêm nhiễm trùng đang mắc, hoặc kích hoạt nhiễm trùng tiềm ẩn. Tác dụng chống viêm còn làm che giấu các triệu chứng nhiễm trùng, khiến bệnh tiến triển đáng kể trước khi được phát hiện. Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong ở trẻ do dùng corticoid không hợp lý.
- Suy tuyến thượng thận: Đây là hậu quả nguy hiểm nhất. Cortisol là hóc môn nội sinh quan trọng do tuyến thượng thận sản xuất. Khi dùng corticoid ngoại sinh (thuốc) liều cao hoặc kéo dài, nó sẽ gửi tín hiệu "giả" đến não, khiến tuyến thượng thận bị ức chế, mất khả năng sản xuất cortisol nội sinh.
- Chậm phát triển chiều cao: Đây là tác dụng phụ phổ biến thứ hai ở trẻ dùng corticoid dài ngày. Liều cao ức chế sự phát triển bằng cách làm giảm giải phóng hóc môn tăng trưởng và làm giảm hoạt động của yếu tố tăng trưởng trong xương.
- Thay đổi hành vi ở trẻ: Việc sử dụng corticoid có liên quan đến các phản ứng thần kinh như hưng phấn, hung hăng, mất ngủ, thay đổi tâm trạng, trầm cảm, thậm chí dẫn đến loạn thần. Cơ chế của những phản ứng này chưa được biết rõ, nhưng việc sử dụng corticoid có liên quan tới sự tăng giải phóng của glutamate, gây ra độc tính tế bào thần kinh do hiệu ứng tích tụ.
Cha mẹ cần làm gì để bảo vệ sức khỏe của trẻ?
Vì sức khỏe và tương lai của con em mình, các bậc phụ huynh cần lưu ý những điều sau:
- Cẩn trọng với các sản phẩn tăng cân không rõ nguồn gốc: Hãy tránh xa các sản phẩm tăng cân được quảng cáo là "gia truyền," "Đông y" hoặc "vitamin tăng cân" mà không có nhãn mác rõ ràng, thành phần công bố minh bạch. Một số sản phẩm tăng cân đã được phát hiện có pha trộn corticoid để tạo tác dụng nhanh, nhưng tiềm ẩn hệ lụy khôn lường.
- Tìm nguyên nhân gốc rễ của biếng ăn: Biếng ăn và chậm phát triển ở trẻ có nhiều nguyên nhân. Khi trẻ có dấu hiệu biếng ăn, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng để xác định rõ nguyên nhân và tìm ra giải pháp điều trị đúng bệnh, không nên tự mua thuốc để "tiền mất, tật mang".
- Sức khỏe cần thời gian: Việc bổ sung vi chất và cải thiện hệ tiêu hóa cần khoảng thời gian tối thiểu 1-2 tháng để trẻ hấp thu và cải thiện cảm giác thèm ăn tự nhiên. Tăng cân bền vững phải đi kèm với chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý.
- Nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường của trẻ: Nếu sau khi dùng các sản phẩm tăng cân, phụ huynh nhận thấy trẻ có biểu hiện như mặt tròn bất thường, tăng cân nhanh kèm phù, rậm lông vùng gáy - lưng, rạn da, thay đổi tính khí…, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Việc thăm khám kịp thời giúp bác sĩ đánh giá mức độ ảnh hưởng, làm xét nghiệm cần thiết và có hướng xử trí phù hợp để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Hiệu quả tăng cân của sản phẩm có chứa corticoid này có thể đánh đổi bằng hậu quả cả đời, thậm chí là sinh mạng nếu rơi vào biến chứng cấp. Hãy sáng suốt bảo vệ sức khỏe con mình./.
Sản phẩm tăng cân không rõ nguồn gốc, thiếu nhãn mác rõ ràng
Vì sao trẻ tăng cân nhanh khi dùng sản phẩm chứa Corticoid?
Corticoid là thuốc có tác dụng chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch. Đây là thuốc dùng để chống viêm, giảm đau, trị các bệnh xương khớp, các bệnh tự miễn, các bệnh dị ứng ngoài da và hệ hô hấp (biểu hiện là hen suyễn nặng), bệnh suy tuyến thượng thận. Khi dùng các sản phẩm chứa Corticoid, trẻ sẽ tăng cân nhanh do:
- Tăng cảm giác thèm ăn: Corticoid bắt chước hóc môn cortisol tự nhiên trong cơ thể. Nó liên kết với phần não bộ kiểm soát cơn đói, từ đó kích thích sự thèm ăn ở trẻ.
- Giữ nước và muối: Corticoid làm thay đổi sự cân bằng điện giải và nước trong cơ thể. Nó khiến thận tăng cường giữ natri và nước, đồng thời tăng thải kali. Sự mất cân bằng này dẫn đến hiện tượng sưng phù ở mặt (tạo ra khuôn mặt trăng tròn), bàn tay và bàn chân.
- Thay đổi nơi dự trữ chất béo: Corticoid làm cho chất béo tập trung tại các vùng không mong muốn của cơ thể như mặt, bụng, và lưng (bướu trâu).
Nói cách khác, sự tăng cân ở trẻ mà phụ huynh nhìn thấy là do giữ nước và rối loạn chuyển hóa mỡ.
Tác hại khôn lường của các sản phẩm tăng cân có chứa Corticoid
- Hội chứng Cushing: Tình trạng này xuất hiện khi trẻ dùng corticoid kéo dài, với các biểu hiện đặc trưng như tăng cân nhanh, mặt trăng tròn, gù trâu, teo cơ, yếu cơ, rạn da, và rậm lông. Hội chứng Cushing còn kéo theo tăng huyết áp, tăng đường huyết, loãng xương và rối loạn kinh nguyệt ở trẻ gái.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng: Với đặc tính ức chế miễn dịch, corticoid làm tăng nhạy cảm với các nhiễm trùng, làm trầm trọng thêm nhiễm trùng đang mắc, hoặc kích hoạt nhiễm trùng tiềm ẩn. Tác dụng chống viêm còn làm che giấu các triệu chứng nhiễm trùng, khiến bệnh tiến triển đáng kể trước khi được phát hiện. Nhiễm trùng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong ở trẻ do dùng corticoid không hợp lý.
- Suy tuyến thượng thận: Đây là hậu quả nguy hiểm nhất. Cortisol là hóc môn nội sinh quan trọng do tuyến thượng thận sản xuất. Khi dùng corticoid ngoại sinh (thuốc) liều cao hoặc kéo dài, nó sẽ gửi tín hiệu "giả" đến não, khiến tuyến thượng thận bị ức chế, mất khả năng sản xuất cortisol nội sinh.
- Chậm phát triển chiều cao: Đây là tác dụng phụ phổ biến thứ hai ở trẻ dùng corticoid dài ngày. Liều cao ức chế sự phát triển bằng cách làm giảm giải phóng hóc môn tăng trưởng và làm giảm hoạt động của yếu tố tăng trưởng trong xương.
- Thay đổi hành vi ở trẻ: Việc sử dụng corticoid có liên quan đến các phản ứng thần kinh như hưng phấn, hung hăng, mất ngủ, thay đổi tâm trạng, trầm cảm, thậm chí dẫn đến loạn thần. Cơ chế của những phản ứng này chưa được biết rõ, nhưng việc sử dụng corticoid có liên quan tới sự tăng giải phóng của glutamate, gây ra độc tính tế bào thần kinh do hiệu ứng tích tụ.
Các bệnh nhi mắc hội chứng Cushing
Cha mẹ cần làm gì để bảo vệ sức khỏe của trẻ?
Vì sức khỏe và tương lai của con em mình, các bậc phụ huynh cần lưu ý những điều sau:
- Cẩn trọng với các sản phẩn tăng cân không rõ nguồn gốc: Hãy tránh xa các sản phẩm tăng cân được quảng cáo là "gia truyền," "Đông y" hoặc "vitamin tăng cân" mà không có nhãn mác rõ ràng, thành phần công bố minh bạch. Một số sản phẩm tăng cân đã được phát hiện có pha trộn corticoid để tạo tác dụng nhanh, nhưng tiềm ẩn hệ lụy khôn lường.
- Tìm nguyên nhân gốc rễ của biếng ăn: Biếng ăn và chậm phát triển ở trẻ có nhiều nguyên nhân. Khi trẻ có dấu hiệu biếng ăn, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng để xác định rõ nguyên nhân và tìm ra giải pháp điều trị đúng bệnh, không nên tự mua thuốc để "tiền mất, tật mang".
- Sức khỏe cần thời gian: Việc bổ sung vi chất và cải thiện hệ tiêu hóa cần khoảng thời gian tối thiểu 1-2 tháng để trẻ hấp thu và cải thiện cảm giác thèm ăn tự nhiên. Tăng cân bền vững phải đi kèm với chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý.
- Nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường của trẻ: Nếu sau khi dùng các sản phẩm tăng cân, phụ huynh nhận thấy trẻ có biểu hiện như mặt tròn bất thường, tăng cân nhanh kèm phù, rậm lông vùng gáy - lưng, rạn da, thay đổi tính khí…, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Việc thăm khám kịp thời giúp bác sĩ đánh giá mức độ ảnh hưởng, làm xét nghiệm cần thiết và có hướng xử trí phù hợp để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Hiệu quả tăng cân của sản phẩm có chứa corticoid này có thể đánh đổi bằng hậu quả cả đời, thậm chí là sinh mạng nếu rơi vào biến chứng cấp. Hãy sáng suốt bảo vệ sức khỏe con mình./.
DS. Phạm Thị Bích Diệp
Bệnh viện Phụ Sản-Nhi Đà Nẵng
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin cũ hơn
Số ĐIỆN THOẠI
Tổng đài tư vấn
-
Tổng đài tư vấn: (Hoạt động trong giờ hành chính không tính Lễ, Tết) - Thứ 7, CN: Buổi sáng
1900.988.975
-
Tư vấn tiêm chủng
1900.988.975 ấn phím 1 hoặc phím 2
-
Tư vấn sức khỏe sinh sản
1900.988.975 ấn phím 3
-
Tư vấn điều trị các bệnh giun sán, viêm gan B, C. Tư vấn xử lý các loại côn trùng
0934.048.568
VIDEO truyền thông
- Những điểm cần chú ý của Luật sử đổi bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm Y tế
- Lời khuyên về Y tế khi xảy ra bão, lụt
- Sổ tay hướng dẫn xử lý nước và vệ sinh môi trường mùa bão lụt:
- Xử lý nước ăn uống trong mùa lũ lụt
- Xử lý nước và vệ sinh môi trường trong mùa bão lụt
Người tham gia BHYT có thể đến khám, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT cấp ban đầu, cấp cơ bản trong toàn quốc. Trong một số trường...