WHO: SỐT XUẤT HUYẾT GIA TĂNG TRÊN TOÀN CẦU

Tỷ lệ mắc bệnh Sốt xuất huyết (SXH) trên toàn cầu đã gia tăng đáng kể trong những thập kỷ gần đây. Khoảng một nửa dân số thế giới hiện có nguy cơ mắc bệnh. Ước tính có khoảng 100-400 triệu ca mắc mỗi năm. Việc phòng, chống SXH phụ thuộc vào các biện pháp kiểm soát véc tơ hiệu quả. Sự tham gia bền vững của cộng đồng có thể cải thiện đáng kể các nỗ lực kiểm soát véc tơ gây bệnh.           Trước năm 1970, chỉ có 9 quốc gia xảy ra dịch SXH nghiêm trọng. Nhưng hiện nay nó đang lưu hành ở hơn 100 quốc gia khu vực châu Phi, châu Mỹ, Đông Địa Trung Hải, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương. Các khu vực châu Mỹ, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương là những khu vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, trong đó, châu Á chiếm khoảng 70% gánh nặng bệnh tật toàn cầu.
          Nguy cơ bùng phát dịch SXH hiện đang tồn tại ở châu Âu. Pháp và Croatia là những nước đầu tiên ở châu Âu báo cáo về sự lây truyền trong nước vào năm 2010. Ba nước châu Âu khác cũng ghi nhận các ca bệnh được đưa từ ngoài vào. Năm 2012, một đợt bùng phát bệnh SXH trên quần đảo Madeira của Bồ Đào Nha dẫn đến hơn 2.000 trường hợp mắc và các trường hợp khác đã được phát hiện ở lục địa Bồ Đào Nha và 10 quốc gia khác ở châu Âu.
          Vào năm 2020, bệnh SXH tiếp tục ảnh hưởng đến một số quốc gia, với các báo cáo về sự gia tăng số ca mắc ở Bangladesh, Brazil, quần đảo Cook, Ecuador, Ấn Độ, Indonesia, Maldives, Mauritania, Mayotte, Nepal, Singapore, Sri Lanka, Sudan , Thái Lan, Timor-Leste và Yemen.
          Số ca mắc SXH lớn nhất từng được báo cáo trên toàn cầu là vào năm 2019. Tất cả các khu vực đều bị ảnh hưởng và lần đầu tiên ghi nhận sự lây truyền SXH ở Afghanistan. Riêng Hoa Kỳ báo cáo có 3,1 triệu trường hợp, với hơn 25.000 trường hợp được phân loại là nghiêm trọng. Mặc dù số trường hợp mắc bệnh đáng báo động như vậy nhưng các trường hợp tử vong liên quan đến SXH đã ít hơn năm trước. Số ca mắc cao cũng được báo cáo ở Bangladesh (101.000), Malaysia (131.000) Philippines (420.000), Việt Nam (320.000).
          Năm 2016 cũng là năm có các đợt bùng phát SXH lớn với hơn 2,38 triệu trường hợp ở châu Mỹ, trong đó, chỉ riêng Brazil đã có khoảng 1,5 triệu trường hợp, cao hơn khoảng ba lần so với hai năm trước đó; 1.032 trường hợp tử vong do SXH cũng được báo cáo trong khu vực. Trong cùng năm, khu vực Tây Thái Bình Dương báo cáo hơn 375.000 trường hợp nghi ngờ, trong đó Philippines ghi nhận 176.411 và Malaysia 100.028 trường hợp, thể hiện gánh nặng tương tự như năm trước cho cả hai quốc gia. Quần đảo Solomon tuyên bố bùng phát với hơn 7.000 người bị nghi ngờ. Tại khu vực châu Phi, Burkina Faso đã báo cáo một đợt bùng phát dịch SXH tại địa phương với 1061 trường hợp có thể xảy ra.
          Năm 2017, số ca mắc SXH ở châu Mỹ đã giảm đáng kể, từ hơn 2 triệu ca năm 2016 xuống còn gần 600 ngàn ca năm 2017. Panama, Peru và Aruba là những quốc gia duy nhất ghi nhận số ca mắc gia tăng trong năm 2017. Tương tự, số ca mắc SXH nặng giảm 53% cũng được ghi nhận trong năm 2017. Giai đoạn sau bùng phát Zika (sau năm 2016) số ca mắc SXH giảm và các yếu tố chính xác dẫn đến sự suy giảm này vẫn chưa được biết rõ.

          Ngăn ngừa và kiểm soát như thế nào?