Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não là một trong những căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Đột quỵ não gồm hai dạng: nhồi máu não (chiếm 85%) và xuất huyết não (chiếm 15%). Vì vậy, nhận biết và xử lý kịp thời các dấu hiệu của đột quỵ vô cùng quan trọng.
Đột quỵ làm cho phần não được cấp máu bởi động mạch rơi vào tình trạng thiếu ôxy và tế bào não sẽ chết chỉ sau vài phút. Bệnh nhân có thể bị liệt, loạn ngôn ngữ, mất cảm giác, mất trí nhớ, hôn mê thậm chí tử vong tùy thuộc vào diện não bị ảnh hưởng và mức độ trầm trọng của tổn thương. Vì vậy, nhận biết và xử lý kịp thời các dấu hiệu của đột quỵ vô cùng quan trọng. Triệu chứng bệnh Đột quỵ thường xảy ra đột ngột, với rất ít những triệu chứng báo trước. Những dấu hiệu cảnh báo thường xuất hiện như: - Đột nhiên bị đau đầu dữ dội, choáng váng, kèm theo cứng cổ, nôn. - Rối loạn ngôn ngữ. - Nhìn khó khăn: mắt mờ hoặc mù một bên hoặc nhìn thấy hình đôi. - Tiểu tiện không tự chủ hoặc bí tiểu. - Mất ý thức: người bệnh sững sờ, không biết gì, khó đánh thức hoặc hôn mê đột ngột, đôi khi tử vong ngay. Các dấu hiệu này có thể chỉ thoáng qua, kéo dài trong vài phút rồi người bệnh lại trở lại trạng thái bình thường. Hiện tượng này được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Đây là những dấu hiệu báo trước đặc biệt quan trọng của đột quỵ và người bệnh cần được nhập viện ngay. Đột quỵ não là bệnh có thể dự phòng bằng cách ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ. Kiểm soát các yếu tố nguy cơ: - Điều trị rối loạn lipid máu: Điều trị bằng thuốc phải kết hợp với liệu pháp thay đổi lối sống để làm giảm cholesterol. Những người trên 45 tuổi cần được kiểm tra lipid máu định kỳ 6-12 tháng/lần. - Kiểm soát đường huyết: Có thể kiểm soát bệnh đái tháo đường bằng thuốc điều trị kết hợp với chế độ ăn uống, tập thể dục, kiểm soát cân nặng. - Kiểm soát trị số huyết áp: Mục tiêu nhằm đạt trị số huyết áp dưới 140/90mmHg để làm giảm các biến chứng về tim mạch, thận.
- Phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý về tim như: rối loạn nhịp (đặc biệt là rung nhĩ), các tổn thương van tim, cơ tim, đặc biệt là nhồi máu mới, nhồi máu cũ và bệnh lý cơ tim. Liệu pháp thay đổi lối sống - Chế độ ăn uống giàu vitamin, khoáng chất, hạn chế ăn quá nhiều chất béo, kiểm soát cân nặng, ngăn tình trạng béo phì. Thực hiện chế độ ăn ít muối. Bỏ thuốc lá vì hút thuốc làm nguy cơ đột quỵ và bệnh mạch vành tăng. - Tập thể dục để làm giảm thấp các yếu tố nguy cơ như làm hạ huyết áp, giảm béo phì, hạn chế tiến triển tổn thương vữa xơ động mạch. Tập thể dục mức độ trung bình, chẳng hạn như đều đặn đi bộ 30 phút mỗi ngày. Có thể đạp xe đạp hoặc bơi lội ít nhất 30 phút/lần/ngày, 5 ngày/tuần cũng rất hữu ích. - Duy trì giấc ngủ khoảng 6-8g mỗi ngày. Nên ngủ sớm, dậy sớm. Đột quỵ não là một trong những bệnh lý tạo ra gánh nặng cho gia đình, xã hội. Vì vậy dự phòng đột quỵ não là biện pháp hữu hiệu nhất để tránh bệnh xảy ra, hoặc nếu đã bị một lần thì tránh được tái phát. Nên khám bệnh định kỳ, phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ của đột quỵ não để có biện pháp phòng bệnh hiệu quả theo đúng phương châm “phòng bệnh hơn chữa bệnh’’. Anh Thơ