Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút Dengue gây ra. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Mặc dù đa số trường hợp mắc bệnh là nhẹ nhưng có một tỷ lệ bệnh diễn tiến nghiêm trọng với các biến chứng xuất huyết, trụy mạch, tổn thương đa tạng và có thể gây tử vong.
Tại Việt Nam trong nhiều năm nay, Sốt xuất huyết là bệnh lưu hành và được Tổ chức Y tế thế giới nhận định là một trong những quốc gia có số ca mắc cao trên thế giới với số ca mắc lên đến hàng trăm ngàn ca mỗi năm. Tại Đà Nẵng, tính đến ngày 02/6/2024 đã ghi nhận 1.412 ca mắc Sốt xuất huyết. Địa phương có số ca mắc cao là Thanh khê (268 ca), Hải Châu (236 ca), Sơn Trà (212 ca), Cẩm Lệ (193 ca)… Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Việc phát hiện sớm và điều trị phù hợp sẽ làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết nặng.
Chấm xuất huyết ngoài da là một trong những triệu chứng khi bị Sốt xuất huyết
Đặc điểm của muỗi truyền bệnh Sốt xuất huyết: - Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng thường được gọi là muỗi vằn. - Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, đốt mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối. - Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc/xó tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. - Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, lu, khạp, giếng nước, hốc cây... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, bát nước kê chạn, lốp xe, vỏ dừa... Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng vượt trên 20ºC. Biểu hiện của bệnh Thể bệnh nhẹ: - Sốt cao đột ngột 39 - 40 độ C, kéo dài 2 - 7 ngày, khó hạ sốt. - Đau đầu dữ dội ở vùng trán, sau nhãn cầu. - Có thể có nổi mẩn, phát ban. Thể bệnh nặng: Bao gồm các dấu hiệu trên kèm theo một hoặc nhiều dấu hiệu sau: - Dấu hiệu xuất huyết: Chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, vết bầm tím chỗ tiêm, nôn/ói ra máu, đi cầu phân đen (do bị xuất huyết nội tạng). - Đau bụng, buồn nôn, chân tay lạnh, người vật vã, hốt hoảng (hội chứng choáng do xuất huyết nội tạng gây mất máu, tụt huyết áp), nếu không được cấp cứu và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Sự nguy hiểm của bệnh Sốt xuất huyết - Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh. - Thường gây ra dịch lớn với nhiều người mắc cùng lúc làm cho công tác điều trị hết sức khó khăn, có thể gây tử vong nhất là với trẻ em, gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội. - Bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra với 4 tuýp gây bệnh được ký hiệu là D1, D2, D3, D4. Cả 4 tuýp gây bệnh này đều gặp ở Việt Nam và luân phiên gây dịch. Do miễn dịch được tạo thành sau khi mắc bệnh chỉ có tính đặc hiệu đối với từng típ cho nên một người có thể mắc bệnh sốt xuất huyết lần thứ 2 hoặc thứ 3 bởi những tuýp khác nhau. Để chủ động phòng, chống dịch bệnh Sốt xuất huyết, cách tốt nhất là diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt: - Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách: + Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. + Thả cá hoặc mê zô vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/bọ gậy. + Thau rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ (lu, khạp…) hàng tuần. + Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá..., dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến. + Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông. - Phòng chống muỗi đốt: + Mặc quần áo dài tay; + Ngủ trong mùng kể cả ban ngày; + Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi...; + Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi; + Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác; - Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch. Bệnh sốt xuất huyết nếu không kịp thời phòng, chống, phát hiện sớm, xử lý triệt để, ổ dịch sẽ lây lan ra diện rộng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của người dân. Vì sức khỏe của bản thân, của mỗi gia đình, cộng đồng và toàn xã hội, mỗi người dân cần chủ động, tự giác phòng, chống bệnh Sốt xuất huyết,.
Để phòng bệnh uốn ván, bạch hầu cho trẻ 7 tuổi trên toàn quốc, ngày 13/6/2024 Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 10/2024/TT- BYT trong đó đưa lịch tiêm...